Ficha e Lectio - Domingo 16 Ordinario C







LECTIO:

DOMINGO XVI  T. O.
(Ano C: 17 xullo 2016)

            Unha vez máis é Lucas, no seu evanxeo de hoxe, o único que entre os evanxelistas nos presenta a conmovedora escena de Xesús en diálogo con Marta e María. Debémoslle, pois, agradecer, que nos teña transmitido estas conversas tan fermosas e significativas de Xesús coas dúas irmás. Trátase dunha escena que nos mostra tamén o tradicional papel das mulleres ocupadas cos labores da casa. Aínda hoxe, sexa por un machismo máis ou menos agachado ou polo que sexa, o certo é que á meirande parte das mulleres se lles segue a aprender que é a elas a quen lles toca encargarse da cociña, lavar a vaixela e cousas semellantes, ademais naturalmente de ocupárense de coidar dos nenos.
            Neste doméstico cadro tradicional, resúltanos tamén comprensíbel a queixa que Marta lle formula a Xesús sobre que a súa irmá María pase o tempo alí na casa de conversa con el sen lle botar a ela unha man.
            Xesús atopábase a gusto nesta casa e era privilexiado amigo da familia, tanto das dúas irmás coma do seu irmán Lázaro. Polo finado irmán delas chorará Xesús antes de lle devolver a vida; tanto que por iso comentaría con razón a xente o moito que o quería. Neste ambiente de mutua confianza e aprecio, Xesús segue a comunicarnos (a elas e a nós) cousas importantes.
            Non poucas veces se ten interpretado a resposta de Xesús a Marta como unha especie de xerarquización pola que a vida chamada contemplativa estaría por encima da vida activa ou das actividades profanas e normais. Para entendérmonos, unha monxa contemplativa estaría polo mesmo feito de ser tal por enriba dunha nai de familia dedicada ós coidados exteriores da casa e dos fillos. É o que parece á primeira vista dar a entender a resposta de Xesús a Marta de que só “unha cousa é necesaria”, esa “mellor parte” escolleita por María que se dedicaba a escoitar a Xesús e a falar con el.
            Mais non semella que sexa esa a interpretación máis axeitada. O que máis ben nos quere dicir Xesús é que a “contemplación”, é dicir, a oración ou a relación con Deus -tal como a practicaba Xesús co seu Pai Deus e que Lucas tantas veces pon de relevo no seu evanxeo-, vén sendo algo así como a fonte da que provén o noso bo facer, as nosas boas accións. Marta e María veñen simbolizar así dúas actitudes (a contemplación e maila acción) que non debemos disociar, senón conxuntar.
            Este luns pasado, o día 11 de xullo, celebrouse, sobre todo na veciña Pontevedra, a festa do noso querido e popular santo, san Bieito, o fundador e precursor do monacato. Os monxes bieitos que del proceden foron os que botaron a andar aquel sinxelo lema latino “ora et labora”, é dicir, “reza e traballa”, ou sexa e en certo modo, “sé María e sé tamén Marta”. Por iso moitas das máis antigas ordes relixiosas dedicaban ou dedican aínda de feito tempo abondo á oración en común, ó chamado “coro”, etc., e tamén ó “traballo” manual e á atención espiritual e cultural das persoas da comarca.
            Máis modernamente, aínda que pasaron xa algúns séculos desde entón, San Ignacio de Loiola, o fundador da Compañía de Xesús, dos xesuítas -entre os que nos contamos os que tentamos facervos algún servizo nesta igrexa dos Apóstolos- sorprendeu na súa época coa supresión do tradicional “coro”, é dicir, chamou a atención coa súa ruptura da separación tradicional, polo menos simbólica, que había entre “rezar” ou orar e “traballar”. O que quería San Ignacio era que a vida toda dos que se consagrasen a Deus e á Igrexa na Compañía de Xesús fose toda ela e ó mesmo tempo, sen mutuas separacións, oración e traballo. Neste senso, poderiamos formular a intención de San Ignacio, á diferenza do que ocorría noutras Ordes anteriores, da seguinte maneira: “ora traballando” ou “traballa orando”. Un traballo naturalmente moi diversificado entre moi diversas clases de persoas. Pero en calquera caso un “traballo” -é dicir, tipo “Marta”- que debería ser ó tempo sempre “contemplativo” -é dicir, tipo “María”-. De aquí provén o ben coñecido lema xesuítico de intentar ser “contemplativo na acción”. É dicir, ser persoa “contemplativa” non só antes ou despois da “acción”, senón sempre, e polo tanto tamén durante a acción mesma, no “traballo” mesmo.
            De todos modos, para San Ignacio e para a Compañía de Xesús por el fundada o primeiro era sempre o primeiro. Quero dicir, a oración e a unión con Deus era máis importante cós medios exteriores. Ou tal como literalmente se di: “Os medios que unen o instrumento con Deus son máis eficaces ca aqueles que o dispoñen cos homes”.
            Volvendo de novo ás lecturas da liturxia de hoxe, dinos Lucas que, mentres Marta se dedicaba afanosamente ós seus labores, María estaba “sentada” ós pés de Xesús, escoitando a súa palabra. Podemos neste sentido pensar tamén na escena que se nos refire hoxe no libro da Xénese sobre Abrahán, “sentado” tamén á entrada da súa tenda. Quizais estivese el tamén a falar no seu interior co Deus que o guiaba e acompañaba no seu longo peregrinar. En calquera caso, é nese momento cando se lle aparece o Señor, segundo se nos conta no relato, na figura de tres homes que van de camiño (peregrinos tamén coma Abrahán). A súa muller Sara, coma outra Marta, afanaríase seguramente no interior da tenda nos seus labores. Pois ben, a “contemplación” do Abrahán sentado á beira da súa tenda transfórmase de súpeto en amorosa e hospitalaria solicitude en relación con aqueles “tres homes” que acaban de achegarse á súa tenda.
            Vese ben así como a contemplación potencia e dá vida á acción, uníndose a ela e xerando así froitos de fraternidade e amizade. O contemplativo Abrahán toma axiña a iniciativa cos tres inesperados peregrinos, non deixando que se vaian sen lles dar repouso e xantar. Sen esperar a que llo pidan e forzándoos en certo modo a que se deteñan por algún tempo con el onda a súa tenda.
            Vemos tamén así como facer o ben, ese ben ó que Deus nos capacita coa súa presenza e co seu amor, produce ou reproduce sempre tamén bens naqueles mesmos que o realizan.
            Ese é o galano que se contén na promesa que lle fan os tres, é dicir, o Deus mesmo representados polos tres viandantes, á Abrahán: “Para o ano que vén Sara, a túa muller, terá un fillo”.   Pois Deus endexamais deixa que o superemos a el no que toca a xenerosidade.

ORACIÓN DOS FIEIS
             Invoquemos a Deus noso Pai para que, a imitación de Xesús, nos dea o espírito de familiaridade con Deus Pai e de amizade e fraternidade con tódalas persoas, dicindo: Escóitanos, Pai. 
TODOS: Escóitanos, Pai.

- Dános, Pai, fe fonda e íntima na túa paternidade ós teus fillos para sabermos escoitar de ti os proxectos que queres que realicemos nas nosa vidas. 
TODOS: Escóitanos, Pai.
- Fortalece, Pai, os nosos ánimos para nos entregarmos á realización práctica de canto nos pides e suxires para a construción do teu Reino neste mundo. 
TODOS: Escóitanos, Pai.
- Fainos, Pai, “contemplativos na acción” en tódalas circunstancias da nosa vida, para xuntarmos así cada un os diferentes modos de ser das irmás Marta e María, tan estimadas e queridas polo teu fillo Xesús. 
TODOS: Escóitanos, Pai.

            Pedímoscho, Pai, por Xesús Cristo noso Señor. AMÉN.


                                                                                              Manuel Cabada Castro






VER TAMÉN:

Comentarios

Publicacións populares